Een beukenhouten lijst met een kanariegele hoekverbinding? Of toch een lijst van grillig platanenhout, blauwgrijs gebeitst? Bij Goedman Lijstenmakers zijn de mogelijkheden eindeloos.
Terwijl Eva Ooms in het lichte pand aan de Prins Hendrikstraat houten profielen tevoorschijn tovert, maakt Diane Goedman met nietmachine, boor en schuurpapier een lijst af. “Mijn vader heeft de lijstenmakerij zo’n dertig jaar geleden opgezet,” vertelt Diane. Inmiddels runt zij het bedrijf, waar een team van creatievelingen zich dagelijks over hout buigt, samen met mede-eigenaar Eva Ooms.
Beiden hebben het ambacht in de praktijk geleerd. “Lijsten maken is een lastig vak. Nieuwe medewerkers hebben een jaar nodig voor ze er eentje van a tot z kunnen maken,” vertelt Eva. Naast particulieren, bedienen ze ook kunstenaars, galeries en musea als het Kröller-Müller en het Fotomuseum. “Of het nou gaat om een borduurwerk, de geaquarelleerde uil van Tante Toos of een foto van 2 bij 2 meter van een professionele fotograaf; alles wat hier binnenkomt heeft zijn eigen specifieke lastigheden.”
Daarom nemen ze uitgebreid de tijd als er een klant binnenkomt met het kunstwerk. Diane: “Elk stuk moet je apart behandelen, bekijken, bemeten. Soms moet een doek opnieuw opgespannen worden. Het is vies of er zit een gat in.” In overleg kan ook een restaurateur ingeschakeld worden om het werk te restaureren en conserveren.
In de winkel staan zo’n 1500 profielen. “Een lijst moet niet alleen passen bij het werk, maar ook bij de klant,” vertelt Eva. “We maken een eerste selectie. En dan mag je naar hartenlust ja of nee zeggen.”
Voor elk budget is er eentje te vinden. Goedman verkoopt wissel- en staaflijsten, maar onderscheidt zich vooral door het gebruik van hout dat ze zelf bewerken. Zo vind je in hun collectie “Hollandse Bomen” lijsten die zijn gemaakt van lokaal (stads)hout, zoals een beuk uit Wassenaar. Een meubelmaker verwerkt de stammen tot profielen, waarvan in hun eigen werkplaats lijsten worden gemaakt.
“Hollands hout is duurzaam. En het leeft heel mooi,” vertelt Eva. Ze laat de schubbige binnenkant van de plataan zien, een schimmelbeuk met een tekening van zwarte lijnen. “Van die beuk was er maar eentje, dus de oplage was zeer beperkt. Op is op. In het begin moesten klanten daaraan wennen, maar zo werkt de natuur nu eenmaal. Als je dat omarmt, is het minder erg.”
Na het kiezen van de lijst, wacht vaak nog een serie keuzes. Een passe-partout misschien, en in welke kleur dan? Met of zonder glas, een verdiepte lijst of niet? Een afwerking met beits, was of lak? En afhankelijk van de lijst mag de klant ook nog grabbelen in een bakje met hoekverbindingen, variërend in kleur van kanariegeel tot diepblauw. Eva: “Al die nuances, dat is onze kracht.”
Een andere kracht: het gebruik van houtresten. Zo prijken in lijsten van hout mét bast de papieren vogeltjes van kunstenares Danièle Knirim. Zelf zien? Tot en met 1 juni is een mini-expositie van haar werk in de winkel te bewonderen.
Goedman Lijstenmakerij
Prins Hendrikstraat 48
Website: www.goedmanlijsten.nl
Instagram: @goedmanlijstenmakers
Dit interview met Goedman Lijstenmakers werd eerder gepubliceerd in het Zeeheldennieuws #2, 2022.